Lany Poniedziałek...

Dzisiaj ,,Lany Poniedziałek''!!! Chciałby życzyć wszystkim miłej i wesołej zabawy. 

Lany poniedziałek, czyli drugi dzień Świąt Wielkanocnych, znany jest również, jako Poniedziałek Wielkanocny, śmigus-dyngus czy polewanka. Ten dzień, poza typowo świąteczną rodzinną atmosferą, wyróżniają tradycyjne zabawy i psoty, odbywające się w akompaniamencie hektolitrów wody.

Do południa odbywają się msze święte, a mieszkańcy wsi kropią wodą z palmy wielkanocnej pola uprawne, modląc się przy tym żarliwie. W całym kraju z kolei młodzi ludzie (rzadziej starsi) polewają się wodą. W starodawnym zwyczaju wodą oblewało się głównie dziewczęta stanu wolnego – robili to najczęściej ich zalotnicy na znak zainteresowania, a także skrywanej miłości.Niegdyś praktykowane było również „bicie” młodych dziewcząt i panien gałązkami wierzbowymi. Robili to oczywiście kawalerowie, a towarzysząca temu obrzędowi atmosfera obfitowała w głośny śmiech i popiskiwanie gonionych po całej wsi dziewcząt. Zwyczaje te – jak głosi tradycja, wywodzą się z tradycji pogańskich. Miały one na celu sprzyjać miłości, płodności, ujawniać podkochujących się w pannach kawalerów, a także zapobiegać wszelakim chorobom. Również i podczas mszy świętej odbywającej się w Lany Poniedziałek, kapłan polewa wodą święconą zebranych w świątyni wiernych.

Niegdysiejsze psikusy, kawały

Kilkaset lat temu w powszechnym zwyczaju było również wymuszanie datków. Robili to ci sami młodzieńcy, którzy z samego rana gonili z wiadrami pełnymi zimnej wody swoje oblubienice. Kawalerowie chodzili od drzwi do drzwi śpiewając pieśni oraz składając domownikom życzenia, a na samym końcu prosili o drobne podarki – zwykle nie były to pieniądze, lecz kolorowe pisanki, pachnące baby i mazurki, pęto kiełbasy czy inne tradycyjne specjały wielkanocne.Na uwagę zasługuje, również staropolski zwyczaj robienia przeróżnych psikusów. Młodzieńcy mieli w zwyczaju zdejmowanie bram i wynoszenie ich np. kilkadziesiąt metrów dalej, zatykanie kominów, czy też malowanie okien farbą, lub co gorsza, smołą. Niegdyś psikusy te były traktowane z przymrużeniem oka, a mieszkająca w domu, w którym wszystkie okna zostały wymalowane na czarno, panna i jej rodzice nie mieli żadnych pretensji do czyniących te psikusy młodych mężczyzn.

Niestety zwyczaj ten odszedł już w niepamięć, a obecna młodzież nawet nie wie, że niegdyś kawały takowe były praktykowane. Cóż – może to i dobrze, wszak w dzisiejszych czasach tego typu wybryki zostałyby określone mianem wandalizmu, a tym samym świąteczne psikusy mogłyby się zakończyć mniej śmiesznym pozwem do sądu.

Zanikająca tradycja

W obecnych czasach śmigus-dyngus i związane z nim tradycje i obyczaje powoli, acz sukcesywnie, odchodzą w niepamięć. Oczywiście w wielu jeszcze zakątkach Polski polewanie wodą jest praktykowane, niemniej jednak coraz mniej przypomina ono tradycyjne obrzędy. Najczęściej „polewanie” objawia się totalnym zamoczeniem, a ściślej - wylaniem przez bandę chuliganów na potencjalną „ofiarę” serii wiader z lodowatą wodą i trzeba dodać, że nie zawsze są to młode dziewczyny, lecz także bezbronne staruszki, dla których taki szok termiczny może skończyć się tragicznie.Lany Poniedziałek powinien być radosnym świętem, a zatem należy pamiętać o kilku niepisanych zasadach dobrego wychowania: przede wszystkim nie sprawiać nikomu przykrości i starać się, aby uśmiech zagościł na twarzach rodziny i bliskich osób.

źródło : http://www.wielkanoc.co/zwyczaje-wielkanocne/lany-poniedzialek.html